Ook in de winter kun je zaaien. Er zijn aardig wat gewassen die je in een bak in de vensterbank kunt telen en opeten tijdens de wintermaanden. Ik zal hieronder enkele soorten noemen. Maak samen met de kleuters naamkaartjes zodat jullie weten wat je hebt gezaaid.
Wat heb je nodig voor deze moestuinactiviteit?
- Kleine bloempotjes of plantenbakjes
- Potgrond
- Zaden van wintergroenten of kruiden (zie hieronder)
- Houten stokjes
- Kleurpotloden of stiften
- Karton of stevig papier
- Scharen
Welke gewassen kun je telen?
Als bladgroenten kun je denken aan rucola, veldsla, waterkers, winterpostelein en winterspinazie. Verder kun je van winterharde erwten de jonge scheuten eten en lente-uitjes, snijbiet en rode biet zaaien. De laatste kun je laten doorgroeien en oogsten in de lente of je eet de jonge kiemen.
Ook kun je kiemen van alfalfa, mungbonen (taugé), linzen of radijszaad telen. Binnen een week kun je deze knapperige, gezonde groenten oogsten. En dat is héél fijn voor ongeduldige kleuters!
Verder zijn kruiden erg leuk om in de winter te zaaien.
Hoe teel je deze vensterbankgewassen?
Kiemgroenten
Koop zoals gezegd biologisch zaad, want ‘normaal’ zaad kan behandeld zijn met chemicaliën. Deze zitten niet alleen in de kiemplant, maar ook in het zaad wat je vaak mee-eet met de kiemplant.
Kiemgroenten teel je als volgt:
Doe in een bak een laagje aarde, strooi het zaad erop, denk af met wat aarde en houd vochtig (maar niet te nat).
Na een paar dagen ontkiemen de zaden. Als de kiemen 5-10 cm zijn, kun je ze afknippen. Heerlijk vers!
Erwtenkiemen
Erwtenkiemen komen uit gedroogde erwten. Die haal je bij de biologische winkel. Pas op dat je geen spliterwten koopt! Je kunt ook bij de zaadhandelaar kopen.
Erwten en mungbonen (taugé) hebben een hardere huid dan andere zaden. Die laat je eerst voorweken gedurende 24 uur. Leg je in laagje water. Dek het bakje af met een dekseltje of keukenfolie en zet het op een warme plek. Als de erwten zijn opgezwollen, mogen ze de aarde in. Je zaait de erwten normaal gesproken met een afstand van 2 cm als je ze tot volwassen planten laat uitgroeien. Maar kiemen hebben minder ruimte nodig, je kunt dus royaal strooien. Afdekken met een dun laagje aarde en vochtig houden, niet te nat. Zet de bak op een zonnige vensterbank.
De zaden ontkiemen binnen een week. Na een paar weken, als de kiemen ongeveer 10 cm lang zijn, kun je de kiemen eten. Knip je ze met een schaar 5 cm boven de grond af. Lekker in salades. Maak de bak nog niet leeg, want erwtenzaden geven vaak een tweede oogst.
Naamkaartjes maken en zaaien
Knip het karton of stevig papier in kleine kaartjes van ongeveer 10×15 cm.
Laat de kleuters de kaartjes versieren met kleurpotloden of stiften. Ze kunnen winterse tekeningen maken, zoals sneeuwvlokken, wintergroenten, enzovoort.
Vul de kleine bloempotjes of plantenbakjes met potgrond. Laat de kleuters hierbij helpen.
Verdeel de verschillende zaden over de bloempotjes. Bespreek kort met de kleuters welk zaadje in welk potje gaat.
Bevestig de versierde zaadkaartjes met de namen van de wintergroenten aan de houten stokjes. Dan kan met plakband of een wasknijper bijvoorbeeld. Steek deze stokjes in de bloempotjes, zodat de kleuters weten welke groenten er groeien.
Laat de kleuters voorzichtig water geven aan hun geplante zaadjes. Bespreek kort waarom water belangrijk is voor planten.
Bespreek met de kleuters waarom deze groenten in de winter kunnen groeien, ondanks dat planten warmte en licht nodig hebben. Het komt doordat ze binnen staan (warm) en deze planten niet vruchtdragend zijn. Vruchten hebben zonlicht nodig om te rijpen. Bladgroenten en kruiden hebben licht nodig, maar niet per se zonnestralen.
Deze activiteit combineert creativiteit met educatie en leert kleuters hoe je moet zaaien en planten verzorgen, zelfs tijdens de wintermaanden.
Deze les komt uit de moestuincursussen van Moestuinieren met Kinderen. Waar je leert moestuinieren èn kinderen spelenderwijs leren over voeding en natuur.
