15 tips om kinderen te laten luisteren

Update op 26 januari 2023
Hoe kun je kinderen laten luisteren en gehoorzamen

Een van mijn grootste ergernissen en ik denk die van vele ouders is dat kinderen niet luisteren als je tegen ze praat. Of lijken te luisteren, maar helemaal niet hoorden wat je zei. En niet doen wat je ze vraagt te doen. Wat kun je hieraan doen?

Ik word dan soms weleens boos. Vooral als we haast hebben. Als ik iets al tien keer heb gezegd. Of als mijn ego opspeelt en ik me genegeerd voel. Maar dat helpt niet.

Dus ik ging op onderzoek uit. Waarom luisteren kinderen vaak niet?

Je kind wil vrijheid

Volgens een Amerikaanse onderzoeker, Dr. Deborah MacNamara, worden mensen van nature opstandig als ze controle voelen. Het is een instinct met een functie: je vrijheid behouden. Aan ouders de schone taak hun kinderen ondanks dit instinct te laten doen wat ouders willen (lees: wat goed is voor het kind).

In de opvoeding volgens natuurlijk ouderschap behoort dominantie of straffen niet tot de gangbare opvoedmethoden. Volgens Dr. MacNamara werkt dit ook averechts als je de natuurlijke neiging tot weerstand in ogenschouw neemt. Die wordt alleen maar erger als je je kind ergens toe dwingt of boos wordt.

Toch wil je je kind bepaalde dingen leren en wil je het alle bagage meegeven die het nodig heeft als volwassene om een fijn leven te leiden. Of moeten er gewoon praktische dingen gebeuren. Hoe zorg je ervoor dat je kind naar je luistert en in beweging komt op een positieve manier? Dat het niet simpelweg instructies opvolgt, maar uit vrije wil meewerkt?

Ik geef je 15 tips:

1. Contact met je kind

Maak contact. Kom dichtbij, zeg eerst iets over hetgeen het kind mee bezig is om contact te krijgen om in verbinding te komen. Vraag aandacht voor wat jij wilt zeggen en probeer oogcontact te krijgen. Begin dan pas met praten. Wees niet verbaasd als je kind deze techniek ook gaat toepassen om jóuw aandacht te krijgen.

2. Niet teveel herhalen

Val niet in herhaling. Krijg je geen reactie, dan heb je geen contact. Maak dan eerst contact (zie 1).

3. Gedrag heeft consequenties

Verbindt consequenties aan niet luisteren en blijf niet eeuwig herhalen. Geen straf, maar gevolgen naar draagkracht (leeftijd) vanzelfsprekend zonder lichamelijke en psychische schade. Wil je nog even langs de bieb voor leuke boeken, maar wil je kind maar niet van de schommel komen? Dan kan het zijn dat de bieb dicht is. Jammer! Volgende keer beter.

4. Wees helder naar je kind

Gebruik weinig woorden. Soms verslapt de aandacht voor wat je zegt, omdat je teveel zegt. Probeer kort en helder aan te geven wat je bedoelt. Als het kan in tien seconden.

5. Je verplaatsen in je kind

Verplaats je in je kind. Wat jij wilt heeft soms geen prioriteit. Een treinbaan bouwen, een game of de poppenhoek wel. Gun je kind de tijd daarvan los te komen.

6. Onderliggende reden

Is er een onderliggende reden? Is je kind boos om iets? Teleurgesteld? Dan kan het zich hebben afgesloten van jou. En kost het tijd vertrouwen terug te winnen.

7. Kinderen niet commanderen

Gedraag je niet als een sergeant. Geef geen orders en praat vriendelijk. Geef je kind zo mogelijk keuzes. Wil je nu in bad of over 5 minuten (onder de voorwaarde dat het dan wel meteen meekomt)?

8. Je kind niet beschuldigen

Vermijd woorden zoals ‘als’, ‘waarom’, ‘jij’ ’jou’ en negatieve woorden als ‘niet doen’ en ‘kan niet’. ‘Als’ wordt bedreigend ervaren en het waarom kunnen jonge kinderen niet uitleggen. Ze klappen dicht. ‘Jij’ en ‘jou’ is erg wijzen met het vingertje waardoor kinderen zich afsluiten. Bedenk dat kinderen gevoeliger zijn dan volwassenen.

9. Blijf kalm

Blijf kalm. Bij kinderen ontstaat meer weerstand – want spanning – als je gaat mopperen of boos wordt. Kijk hoe je je kind kunt helpen wel te doen wat je zegt. Moeten jullie weg en moet de jas aan? Pak die jas en geef hem aan. je kind wordt vanzelf zelfstandiger.

10. Niet schreeuwen tegen je kind

Praat rustig. Als je altijd op luide toon commandeert, gaan kinderen alleen maar luisteren als je je stem verheft, want dan is het menens. Gaan schreeuwen uit onmacht of irritatie helpt natuurlijk al helemaal niet. Blijf gewoon relaxt als ouder.

11. Zorg voor routine in huis

Breng routine aan. Als je alles volgens een bepaalde volgorde doet, wordt dat een gewoonte. Dan kun je op een gegeven moment je kind zelf laten nadenken over de volgende stap.

12. Laat je kind meebeslissen

Geef je kind controle. Het gevoel zelf te kunnen bepalen, werkt beter voor sommige kinderen. Voor bazige ouders kan dit lastig zijn. Een zelfstandig kind en een bazige ouder leidt soms tot vuurwerk.

13. Luister met aandacht naar je kind

Geef het goed voorbeeld. Luister naar je kind als het iets wil vertellen. Luister met aandacht. Dus niet terwijl je op je mobiel kijkt of afwast. Kijk je kind aan. Goed voorbeeld doet goed volgen.

14. Kinderen met gehoorproblemen

Is er misschien een gehoorprobleem? Want dat kan natuurlijk ook. Als bovenstaande tips niet werken, is de oren laten nakijken door een dokter een idee.

15. Doe leuke dingen met je kind

Maak tijd voor vrijblijvend contact. Voor gewoon gezellige onderonsjes zonder dat je iets wilt van je kind. Als jouw kind denkt dat elke keer dat je tegen hem praat het een opdracht is, gaat het vanzelf slechter luisteren. Want alleen maar commando’s krijgen, is niet leuk.

Bedenk dat kinderen nu eenmaal niet 100% luisteren naar hun ouders. Jijzelf deed dat waarschijnlijk ook niet toen je klein was. Misschien dat deze tips je helpen. Succes!

2 gedachten over “15 tips om kinderen te laten luisteren”

  1. Inderdaad, we luisteren zelf ook niet altijd (niet toen we kinderen waren, maar ook niet nu we volwassene zijn!)… dus empathie hebben, daar begint het al! Ik denk dat de behoefte om kinderen die luisteren te hebben komt door een behoefte aan controle. Vaak hebben we weinig of geen controle over heleboel aspecten in ons leven, en omdat kinderen klein en onervaren zijn, gebruiken we de kans om eindelijk weer over iets controle te kunnen hebben! Daarom ben ik geen voorstander van gehoorzaamheid. Maar het is wel mooi als we allemaal in ons gezin mee kunnen werken, want er zijn uiteindelijk wel veel dingen di – helaas – moeten gebeuren. En dingen die niet mogen. Daar is het wel belangrijk dat we als ouders (met zon’n 30 jaar meer ervaring) de leiding nemen. Persoonlijk vind ik dit allemaal veel makkelijker gezegd dan gedaan. Er zijn dagen wanneer het rustig vragen, op kinds niveau gaan staan en aandacht geven aan waar de kind mee bezig is makkelijk lukt. Op vele andere dagen, lukt het niet… Ik heb 3 jongens (2010, 2012, 2017), en ik heb weinig tot geen tijd voor mezelf gedurende een dag, dus soms is het moeilijk te geven als je “leeg” zit! Maar zodra ik merk dat ik over hun grenzen heen ben gegaan, of niet volgens mijn eigen “code of conduct” heb behandeld, dan bied ik mijn excuses. Ach, opvoeden, het blijft een zoektocht! Ik vind de visie van Shefali Tsabari (Conscious parenting) wel een van de beste, omdat zij preekt dat ouders hun eigen gedrag moeten veranderen en aan hun eigen groei werken, voordat ze met die van hun kinderen aan da slag gaan! Zo waar! Ik merk bijvoorbeeld hoe volwassener ik nu ben met mijn deerde zoon in vergelijking met de eerste… en hoe bewuster ik ben in mijn handelen.

    1. Hoi Neli, bedankt voor deze waardevolle toevoeging! Dat is inderdaad een controverse de behoefte aan controle versus de dagelijkse gang van zaken. Daar moet je een evenwicht in zien te vinden. Mooi dat je stelt dat ervaren ouders best de leiding mogen nemen. Daar en ik het namelijk helemaal mee eens! is dat nog democratisch? Misschien niet. Maar wel in het belang van het kind. Als je het maar respectvol een eerlijk doet. Ik ga eens op zoek naar Shefali Tsabari, ik ken haar (hem?) nog niet. Bedankt voor je bijdrage!

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Winkelwagen
Don`t copy text!
Scroll naar boven